قیمت میلگرد

میلگرد (Rebar مخفف Reinforcing bar، میله تقویت کننده یا آرماتور) یک محصول نهایی در خط تولید با شیوه نورد گرم است. میلگرد یک میله بلند از جنس فولاد با سطح مقطع دایره‌ای و صلب دارای بدنه ای صاف یا آجدار است. با وجود اینکه میلگرد ساده نیز وجود دارد، در بازار آهن و فولاد، اکثریت افراد نوع میلگرد آجدار را به دلیل نرخ بالای استفاده و فروش در صنعت ساختمان سازی، می شناسند. میلگرد دارای تنوع تولید بسیار زیادی است که در انواع گوناگون مانند میلگرد A1، A2 A3 و A4 توسط کارخانه های معتبر خارجی و داخلی تولید میگردد. برای مشاهده قیمت روز میلگرد (قیمت میلگرد) میتوانید از منوی محصولات، بخش میلگرد بازدید فرمایید.

در حقیقت از این پروفیل به عنوان یک مقطع تقویت کننده، مسلح کننده و بازدارنده تنش در بتن تحت کشش و فشار برای سازه های ساختمانی استفاده می شود. بتن تحت فشار بالا میتواند همچنان مستحکم و قوی باقی  بماند، اما مقاومت کششی ضعیفی تحت کشش و تنش دارد. یک مثال ساده برای بالا رفتن تنش و مقاومت کششی یک سازه، بروز زلزله است. اینجا است که میلگرد استحکام کششی سازه را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. در حقیقت میلگرد وظیفه مسلح کردن و تقویت بتن را داشته و آن را به بتن آرمه تبدیل می کند. جهت درگیری بهتر با بتن، سطح میلگرد دارای یک سری دنده ها، شیارها یا فرورفتگی های پیوسته برای ایجاد اصطحکاک و کاهش خطر لغزش است.

آنچه در این مقاله می خوانید:

رایج ترین نوع آن؛ میلگرد ساخته شده با فولاد کربنی است که معمولاً بصورت گرد و با روش نورد گرم و بصورت طرح های (شیارهای) حک شده در سطح آن ساخته می شود. همچنین میلگرد ترانس نیز از انواع بسیار پرفروش بوده که در پروژه های صنعتی کاربرد دارد. به این دلیل که فولاد و بتن دارای ضرایب انبساط حرارتی مشابهی هستند، بنابراین یک عضو سازه بتنی تقویت شده با فولاد، با تغییر دما، حداقل ضریب تنش را تجربه خواهد کرد.

با توجه به اهمیت استفاده از میلگرد و وسعت به کارگیری آن در هر پروژه از صنعت ساخت وساز، واضح است قیمت میلگرد در قیمت نهایی هر سازه تاثیر بسزایی خواهد داشت. استفاده از آن بقدری در استحکام سازه تاثیر دارد که افزایش قیمت هر شاخه میلگرد باعث بالا رفتن پلکانی در هزینه های ساخت وساز می گردد. در این میان از عوامل موثر بر قیمت روز میلگرد میتوان به افزایش قیمت فولاد، افزایش نرخ ارز، تنوع موجود در گریدهای میلگرد، سایز میلگرد و جنس میلگرد اشاره کرد. همچنین هر کدام از شرکت‌های سازنده هم ممکن است با توجه به استانداردهای خاصی که در تولید محصولات خود رعایت می کنند، قیمت متفاوتی را ارائه بدهند که در نهایت باعث تفاوت در کیفیت میلگردهای تولید برندهای مختلف می‌شود. میلگرد وارداتی در سایز های خاص نیز از قیمت بیشتر و کیفیت بالاتری در بازار آهن آلات و مقاطع فولادی برخوردار هستند. در حقیقت قیمت میلگرد بر اساس طول، عرض، قطر و کیفیت ساخت آن متفاوت خواهد بود. در حال حاضر قیمت شاخه میلگرد به دلایلی مانند قیمت مواد خام و ملزومات اولیه, هزینه های نقل و انتقال و نرخ ارز دارای نوسان است.

مطالب مرتبط : نکات مهم هنگام خرید میلگرد

قیمت روز میلگرد

از دلایل نوسان قیمت روز میلگرد میتوان به نوسانات شدید بازار و تغییرات قیمت روز مواد خام و قیمت روز فولاد، همچنین تغییرات لحظه ای قیمت دلار و نرخ ارز اشاره کرد. لذا بهتر است قبل از خرید پروفیل های مورد نیاز برای پروژه های خود، از قیمت روز میلگرد اطلاع حاصل کنید. علاوه بر کانال تلگرام مجموعه آهن آرمان، شما می توانید جهت مشاهده قیمت میلگرد از صفحه های قیمت میلگرد ساده، قیمت میلگرد آجدار، قیمت میلگرد استنلس استیل، قیمت میلگرد آلیاژی و قیمت میلگرد CK45 بازدید کرده یا با کارشناسان فروش آهن آرمان در طول ساعات کاری تماس بگیرید. تیم فروش ما علاوه بر مشاوره فنی خرید نوع مقطع مورد نیاز، بهترین قیمت میلگرد موجود در بازار را برای پروژه های شما را تضمین می کند.

تاریخچه میلگرد

میله‌های تقویت‌کننده در مستحکم کردن و ساخت سازه ها از دوران باستان نیز مورد استفاده قرار می‌گرفتند، به طوری که در روم باستان از میله‌های آهنی یا چوبی در قوس (آرک ها) استفاده می شد، بعدها میله‌های آهنی و صفحات لنگر (Anchor Plates) در اروپای قرون وسطی به‌عنوان وسیله‌ای برای تقویت طاق‌ها، طاق‌ها و گنبدها استفاده شد. یک مورد مثال زدنی، 2500 متر میلگرد آهنی است که در ساخت قلعه Château de Vincennes، که در قرن 14 ساخته شد، استفاده گردید. همچنین در طول قرن هجدهم، این میلگرد بود که برای شکل دادن پایه های برج کج نویانسک در روسیه به دستور صنعتگر آکینفی دمیدوف مورد بهره برداری قرار گرفت. چدن موجود در میلگردها از چنان کیفیت بالایی برخوردار بود که تا به امروز هیچ خوردگی روی میلگردها دیده نشده است. پایه های برج که به سقف چدنی آن متصل است، دارای یکی از اولین میله های برق شناخته شده جهان است.

با این حال در اواسط قرن 19 با تعبیه میله های فولادی در بتن در اروپا و آمریکای شمالی، برای اولین بار میلگرد بیشترین قدرت و خاصیت خود را نشان داد و بتن مسلح مدرن (بتن آرمه) تولید شد. از جمله کسانی که بتون آرمه مدرن را پی ریزی کردند میتوان به جوزف لوئیس لامبوت فرانسوی اشاره کرد که قایق های بتن آرمه در پاریس (1854) ساخت و تادئوس حیات از ایالات متحده، که اولین تیرهای بتن آرمه را تولید نمود. ژوزف مونیر فرانسوی یکی از برجسته ترین چهره های اختراع و رواج بتن آرمه است که به عنوان یک باغبان فرانسوی، در سال 1867، قبل از ساخت مخازن و پل های بتن آرمه، گلدان های گل بتن آرمه را به ثبت رساند. در سال 1878, تادئوس هایت نخستین ثبت اختراع در ایالات متحده را برای بتن آرمه دریافت کرد. پالایشگاه شرکت Pacific Coast Borax اولین پروژه در ایالات متحده بود که از بتن آرمه در آن استفاده شد.

ارنست ال.رانسوم، مهندس و معمار انگلیسی که در ایالات متحده کار می کرد، سهم قابل توجهی در توسعه میلگرد در ساخت و ساز بتنی داشت. او برای اولین بار در دنیا میلگرد آهنی آجدار (پیچ خورده) را اختراع کرد. این ایده هنگام طراحی پیاده روهای خودنگهدار برای سالن ماسونی در استاکتون کالیفرنیا به ذهن او خطور کرد. با این حال، میلگرد آجدار او نه تنها استقبال نشد بلکه حتی در انجمن فنی کالیفرنیا او را مورد تمسخر قرار دادند. اعضای فنی اظهار داشتند که پیچش باعث تضعیف استقامت میله آهنی می شود. اما او که در سال 1889، در ساحل غربی عمدتاً در طراحی پل ها کار میکرد، بر روی بخشی از پل دریاچه آلورد در پارک گلدن گیت سانفرانسیسکو، که در نوع خود اولین پل بتن آرمه ساخته شده در ایالات متحده بود، از میلگرد آجدار (پیچشی) بهره برد.

الزامات تغییر شکل در میلگرد های فولادی تا حدود سال 1950 در ساخت و ساز ایالات متحده استاندارد نشده بود و هر کسی میتوانست طرح جدیدی برای میلگرد ارائه داده و از آن در ساخت و ساز خود استفاده کند که این امر موجب خرابی و فروریختن برخی از سازه بزرگ مانند هتل بیکس-بای در کالیفرنیا گردید. همچنین قیمت میلگرد در آن زمان گران بود و تغییرات و ایجاد اج بر قیمت آن می افزود. الزامات مدرن برای تغییر شکل ها در "مشخصات آزمایشی برای تغییر شکل میله های فولادی تغییر شکل یافته برای آرماتور بتن" با کد ASTM A305-47T ایجاد شد. متعاقباً، تغییراتی ایجاد شد که باعث افزایش ارتفاع دنده و کاهش فاصله دنده‌ها برای اندازه‌های خاص میله‌ها شد، و گزینه "آزمایشی" با صدور استاندارد به روز شده ASTM  A305-49 در سال 1949 حذف شد که تا امروز پاربرجا مانده است و با کد ASTM A305-49 شناخته می شود.

 در سه ماهه اول قرن بیستم, ساخت بتن میلگرد به گزینه اصلی پروژه های جدید تبدیل شد. با وجود بتن آرمه, بهره برداری از زمین و ساخت و سازها افزایش یافت و به این ترتیب ساختمان ها می توانستند تا ارتفاعات بالاتری صعود کنند. میلگرد یکی از عناصر اصلی ظهور آسمان خراش های مدرن است. پل ها, بزرگراه ها, آسمان خراش ها, سدها, فرودگاه ها و بسیاری از پروژه های دیگر به دلیل وجود بتن آرمه امروزی از مقاومت بالایی برخوردار هستند.

مطالب مرتبط : نحوه خواندن علائم اختصاری میلگرد

مراحل تولید میلگرد

برای تولید میلگرد از عملیات نورد گرم بهره گرفته می‌شود. در کارخانجات تولیدی مقاطع فولادی، نورد یکی از مرسوم‌ترین راه‌های تولید انواع پروفیل های فولادی محسوب می شود که بر قیمت میلگرد هم تاثیر بسزایی دارد. برای این منظور ابتدا شمش های فولاد در کوره های بزرگ ذوب شده و سپس با کمک غلتک های ماشین نورد، تحت کشش های متوالی، سطح مقطع آنها عریض و طویل می شود و به صورت استوانه ای شکل در می آید که به آن بیلت Billet می گویند. بعد از این مرحله نوبت فرآیند آج زدن است (برای تولید میلگرد آج دار) و سپس میلگرد های تولید شده را با طول استاندارد (معمولا 12 متری) بریده شده و پس از خنک کاری برای بسته بندی و نصب علائم و مشخصات، تحویل بخش نهایی خط تولید می شوند. به طور خلاصه برای تولید میلگرد باید مراحل زیر طی شود:

• پیش گرم کردن ماده اولیه

• نورد گرم

• خنک سازی

• برشکاری

• بندیل بندی

توجه داشته باشید که پس از طی کلیه مراحل بالا میلگرد ساده بدست خواهد آمد. برای تولید میلگرد آجدار، پس از نورد، با استفاده از دستگاه آج زنی، آج‌ مورد نظر بر روی بدنه میلگرد تولیدی حک می‌شود که بر قیمت میلگرد تاثیر می گذارد. میلگردها بصورت شاخه ای در بازار عرضه می شوند و میلگرد شاخه‌ای نیز معمولا پس از خرید با خمکاری به اشکال متنوعی تبدیل شده و سپس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع میلگرد

میلگردها دارای انواع گوناگون با گریدها و مشخصات متفاوتی هستند که از نظر میزان مقاومت، میزان حداکثر کششی، ترکیب شیمیایی و درصد کشیدگی با هم متمایز هستند که بر قیمت میلگرد نیز تاثیر میگذارد. اعلام گرید یک میلگرد، به خودی خود تنها نشان دهنده مقاومت مجاز است و باید برای بررسی مشخصات مواد و نتایج ترکیبات شیمیایی، مورد استفاده و آزمایش قرار گیرد تا به طور کامل الزامات محصول برای میلگرد بررسی و نهایی گردد. در هنگام تست استاندارد و الزامات فنی، میلگرد ساخته شده باید از حداقل درجه مقاومت و سایر الزامات مشخصات مواد در بازرسی نیز فراتر رود. انتخاب میلگرد مناسب برای پروژه شما علاوه بر قیمت میلگرد، به اندازه و درجه مورد نیاز برای پشتیبانی و استحکام لازم و تا حد زیادی به مواد مورد استفاده برای ساخت میلگرد و همچنین آنچه برای پوشش آن استفاده می شود، بستگی دارد. میلگرد ها از نظر ظاهری به دو دسته کلی میلگرد ساده و میلگرد آجدار تقسیم میشوند. میلگرد فولاد کربنی، میلگرد استاندارد در صنعت بتن و ساختمان است، اما در محیط های با رطوبت بالا به خوبی مقاومت ندارد. میلگرد فولادی ضد زنگ در محیط های مرطوب بهتر عمل می کند و استحکام بتن را بدون خوردگی حفظ کند.همچنین قیمت میلگرد های مختلف متفاوت است.

میلگرد بر اساس شکل ظاهری به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:

میلگرد ساده

میلگرد ساده، در حقیقت میله هایی با بدنه یکنواخت و کاملا صاف هستند. میلگرد ساده در ابعاد 6 تا 50 میلی‌متر تولید می شود که هر سایزی برای کاربرد خاصی قابل استفاده است. قیمت میلگرد به شکل ظاهری آن نیز بستگی دارد. این مقطع فولادی به‌ راحتی خم شده و بدون صدمه زدن به ساختار بدنه خود، به راحتی برش داده می‌ شود. اما میلگرد ساده بدلیل بدنه صیقلی و صافی که دارد نمیتواند اتصال محکمی بین بتن و خود ایجاد کرده و احتمال جدا شدن (بیرون کشیده شدن) میلگرد از بتن به دلیل فشار بالا وجود دارد. به همین دلیل برای بتن ریزی (بتن آرمه) برج های بلند و سنگین و سازه‌ هایی مثل پل، استفاده از میلگرد ساده توصیه نمی‌ شود. از میلگرد ساده برای ساخت درز انقباض در اتوبان ها و بزرگراه ها و ... استفاده می گردد و قیمت میلگرد ساده نیز پایین تر است. بتن، به دلیل جمع شدگی و فشار بالا دچار خشک شدگی می شود و در نهایت ترک می خورد. برای جلوگیری از ایجاد ترک در سطح بتن، از درزهای انقباض استفاده می شود. با ایجاد درز انقباض، یک بخش با مقاومت ضعیف ایجاد می شود که ترک های جمع شدگی در همان قسمت تشکیل می شود.قیمت میلگرد ساده با آپدیت روزانه را می توانید در صفحه آن مشاهده نمایید.

میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار پرکاربردترین میلگرد های فولادی در ساخت ساز و سایر بخش های صنعت هستند و قیمت میلگرد آجدار نیز بالاتر است. شکل و سطح بدنه آنها دارای طرح بوده و اصطلاحا آجدار و زبر است به گونه ای هنگام بتن ریزی (بتن آرمه) اتصال به خوبی بین سطح طرح دار میلگرد و بتن در حال خشک شدن ایجاد می شود. این اتصال مناسب، احتمال بیرون کشیده شدن این مقاطع فولادی از داخل بتن را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. میلگرد آجدار در ابعاد و سایز های 6 تا 50 میلی‌متری توسط تولیدکنندگان مطرح تولید و در بازار آهن آلات و مقاطع فولادی در اختیار مشتریان قرار می گیرد.همانطور که گفته شد قیمت میلگرد به شکل ظاهری آن بستگی دارد و قیمت میلگرد آجدار با آپدیت روزانه را می توانید در صفحه آن مشاهده نمایید.

میلگردهای آجدار ترمومکانیکی TMT

میلگردهای آجدار ترمومکانیکی (TMT) نوعی میلگرد آج دار است که در دمای بالا و با روش عملیات مکانیکی و حرارتی (ترمومکانیکی) تولید شده است. عبارت TMT مخفف Thermo Mechanical Treatment به معنی عملیات حرارتی مکانیکی کاربرد همزمان برای فولاد است که شامل گرمایش و سرمایش می شود. میلگرد TMT از طریق فرایندهای کوئنچنیگ و تمپرینگ ساخته می شود که به سطح خارجی میلگرد اجازه می دهد سریعتر از مغز میلگرد خنک شود. این فرایند باعث می شود که سطح میلگرد از سختی بالاتری برخوردار باشد در حالی که مغز میلگرد که آرامتر خنک شده انعطاف پذیرتر باشد. این مقطع ویژگی هایی مانند استحکام بالا و انعطاف‌پذیری بهتر، جوش پذیری و خمش پذیری فوق العاده را به صورت همزمان داراست.

میلگردهای آجدار مقاومت بالا HSD

میلگرد های آجدار HSD (مخفف High Strength Deformed) نوعی میلگرد آجدار است که ابتدا در فرآیند نورد گرم تولید شده و سپس با استفاده از فرآیند چرخش سرد، مقاومت آن افزایش یافته است. این میلگرد از استحکام و مقاومت بالایی در برابر تنش های کششی و فشاری، نسبت به سایر انواع میلگردها برخوردار بوده و دارای طرح آج های پیچیده تری نیز می باشد. میلگرد آجدار HSD از سایز 4 الی 50 قابل تهیه بوده و از ویژگی های آن میتوان به مقدار کم کربن، قابلیت اتصال و چسبندگی بالاتر، قابلیت جوشکاری و چکش خواری مناسب اشاره کرد.

میلگرد ها بر اساس ساختار و میزان مقاومت، به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:

میلگرد فولاد کربنی (Carbon Steel Rebar)

میلگرد فولاد کربنی (ساده یا آج دار) رایج ترین نوع میلگرد مورد استفاده در پروژه های مسکونی و تجاری می باشد. این فولاد آلیاژی فوق العاده مقرون به صرفه و بادوام است، اما فولاد کربنی ممکن است در پروژه هایی با قرار گرفتن در معرض رطوبت بالا به خوبی مقاومت نکند. اگر از این مقطع در مناطقی با رطوبت بالا یا در در مجاورت با دریا کار می کنید، استفاده از میلگرد فولاد کربنی ممکن است بدلیل زنگ زدگی و تخریب در درازمدت خطرناک باشد.

میلگرد استنلس استیل (Stainless Steel Rebar)

درست است که میلگرد فولادی ضد زنگ (استنلس استیل)  (ساده و آج دار) ارزان نیست و قیمت میلگرد ضدزنگ بیشتر است، اما می تواند جایگزین مناسبی برای میلگرد فولاد کربنی باشد. این میله‌های تقویت‌کننده فولادی برای پل‌ها، جاده‌ها، اسکله‌ها و سایر سازه‌ها با تحمل وزن بالا استفاده می‌شوند. برخلاف میلگرد فولاد کربنی، میلگرد فولادی ضد زنگ می تواند در محیط های مرطوب، آب شور و سایر محیط های خورنده (اسیدی یا بازی) به جلوگیری از خوردگی کمک کند و به سازه محافظت و مقاومت بیشتری در برابر رطوبت می دهد. قیمت میلگرد استنلس استیل در صفحه آن بصورت روزانه آپدیت شده و قابل مشاهده می باشد.

میلگرد گالوانیزه (Galvanized Rebar)

میلگرد گالوانیزه (میلگرد فولادی آلیاژی) یکی از گزینه‌های گران‌تر است که در محلول روی غوطه‌ور می‌شود تا یک پوشش ویژه به آن اضافه شود که می‌تواند تا مقداری از خوردگی جلوگیری کند. این میلگرد ممکن است به خوبی میلگرد استنلس استیل در برابر خوردگی مقاومت نداشته باشد اما این محصول یک جایگزین عالی برای میلگرد با روکش اپوکسی است زیرا میلگرد گالوانیزه 40 بار در برابر خوردگی مقاوم تر و در هنگام حمل و نصب و اجرا مناسب تر و راحتر است.

میلگرد پلیمری تقویت شده با الیاف شیشه  (GFRP) Glass Fiber Reinforced Polymer Rebar

این ماده که به عنوان میلگرد فایبر گلاس نیز شناخته می شود، برای پروژه هایی که در معرض آب هستند مناسب تر است. میلگرد الیاف شیشه هرگز خورده نمی شود و از استحکام کششی بسیار بیشتری نسبت به میلگرد فولادی سنتی برخوردار است. به علاوه، 75 درصد سبک تر از فولاد است، این به این معنی است که می توانید در هزینه های حمل و نقل صرفه جویی کلانی را داشته باشید. این محصول خاصی همچنین دارای خواص الکتریکی غیر رسانا است. این مقطع برای پروژه های خاص استفاده می شود و قیمت میلگرد پلیمری بالاتر است.

میلگرد با روکش اپوکسی (Epoxy Coated Rebar)

میلگرد با روکش اپوکسی با مقاومت ویژه در برابر اکسید شدن، در پروژه های ساختمانی با رطوبت بالا و محیط های خورنده به خوبی عمل می کند. این نوع میلگرد با یک لایه اپوکسی ضخیم پوشیده شده است که به کاهش خوردگی کمک می کند. متأسفانه، روکش اپوکسی در عین ضخامت، شکننده است و می تواند در حین حمل خراشیده و آسیب ببیند و مقاومت میلگرد را در برابر خوردگی بسیار کمتر می کند. از این رو حمل و نصب این میلگرد دقت بالایی را می طلبد.

میلگرد اروپایی (میلگرد منگنزی)

میلگرد اروپایی یکی دیگر از انواع میلگرد در بازار می باشد که تفاوت اصلی آن استفاده از عنصر منگنز در ساخت این مدل میلگرد است. قیمت میلگرد اروپایی با قابلیت خم شوندگی بالا کمتر بوده و یکی از گزینه های مقرون به صرفه و مقاوم میلگرد در بازار است. در حقیقت این نوع میلگرد جزء ارزان ترین گزینه های خرید میلگرد برای پروژه  و ساخت و ساز به شمار می رود. قابل ذکر است که استفاده از این میلگرد در مناطق زلزله خیز و شرایط آب و هوایی شدید مانند طوفان وگرباد، به دلیل ویژگی خمش آن، ممنوع می باشد.

میلگرد ترانس

میلگرد ترانس نوعی میلگرد است که سطح آن صیقلی و پولیش داده شده است که در نتیجه ظاهر شکیل تری نسبت به سایر انواع میلگردها دارد. همانند مابقی انواع میلگرد ها مقاوم بوده و به وسیله فرآیند نورد گرم تولید می‌شود، اما در انتهای پروسه تولید، آن را پولیش می‌زنند تا سطحی صاف و صیقلی بدست آید. میلگرد ترانس اگر به صورت کششی یا روغنی تولید شود، میلگرد ترانسیمسون نامیده می شود. این محصول در سایزهای 10 تا 60 میلی متر و به طول بین 3 تا 6 متر تولید می شود. از این میلگرد در مکان هایی که ظاهر محصول و فاکتور زیبایی سازه مهم است مثل شبکه بندی, فرفورژه و ... استفاده می شود. صیقلی‌بودن میلگرد ترانس، اصلی ترین وجه تمایز آن با دیگر انواع میلگردها میباشد که به همین دلیل از قیمت بالاتری نسبت به سایر میلگردها برخوردار است.

مشخصات فنی  میلگرد

با توجه به مشخصات فنی، کارایی و کاربرد میلگردها، دسته بندی های متنوعی در بازار آهن آلات و فولاد یافت می شوند و که این تنوع در قیمت میلگرد نیز تاثیر دارد. با توجه به نیاز پروژه و مشخصات فنی میلگرد درخواستی، می توان از میان انواع مختلف موجود، از یکی از دسته بندی های میلگرد را انتخاب کرد. برخی از میلگردهای معروف در بازار عبارت هستند از:

میلگرد خاموت

از میلگرد خاموت برای ثابت نگه داشتن میلگردهای تقویت کننده اصلی سازه استفاده می شود. این میلگردها در فواصل مناسبی بصورت عمود بر ستونهای اصلی کار گذاشته می شوند تا از خم شدن تیرها در هنگام زلزله و یا هرگونه لرزش ساختمان، جلوگیری شود. میلگرد خاموت در سایز های ۸، ۱۰ و ۱۲ میلی متر و گرید A2 (به دلیل انعطاف پذیری بهتر) در بازار قابل تهیه است.

میلگرد سنجاقی

میلگرد سنجاقی نوعی میلگرد باریک و کوچک است که از هر دو طرف خم و به شکل سنجاق در آمده است و با نام‌ هایی همچون قلاب دوخت، دوخت ستون، رکابی و سنجاقکی نیز شناخته می ‌شود. میلگرد سنجاقی تأثیر مستقیم بر نحوه عملکرد ستون‌ های بتنی تحت تأثیر بارهای جانبی می‌ گذارد و بر تقویت مقاومت برشی خاموت ها و برقراری اتصال کامل بین میلگردهای طولی و خاموت موثر است. بهترین میلگرد برای ساخت قلاب سنجاقی میلگرد مدل a2 و سایز ۸ و ۱۰ در نظر گرفته ‌شده است.

میلگرد راستا

میلگرد راستا که شکل ظاهری آن شبیه سیم است در جهت جبران مقاومت کششی بتن در ساختمان های بتنی کاربرد دارد. میلگرد راستا دارای دو انتهای زاویه دار ۹۰درجه نسبت به طول میلگرد بوده و کاربرد اصلی آن افزایش مقاومت کششی بتن می باشد.

میلگرد خرک

در هنگام پیاده سازی فوندانسیون، برای ایجاد حد فاصل بین مش بالایی و مش پایین، از مقطعی به نام میلگرد خرک استفاده می‌شود. در حقیقت در بتن ریزی فونداسیون و کف ساختمان, برای قرارگرفتن بین هر دو شبکه افقی متوالی با فواصل معین، به شکل عمودی روی بخش زیرین قرار می‌گیرد.

میلگرد رکابی

یکی از کاربردی ترین انواع میلگرد، میلگرد رکابی است که در جهت بیشتر کردن مقاومت سازه در برابر نیروهای برشی و چرخشی و در یک راستا قرار دادن آرماتورهای عمودی یا طولی در بتن ریزی دیوارها و دال ها (Uشکل) یا بین دو سفره آرماتور (شبکه مش بندی) استفاده می شود.

میلگرد بر اساس ویژگی های مکانیکی به گرید های زیر نیز تقسیم می شوند:

میلگرد های موجود در بازار بر اساس ظاهر دارای دو نوع ساده و آجدار هستند اما براساس استاندارد روسیه نیز به چهار زیر گروه اصلی A1 و A2 و A3 و A4 طبقه بندی می گردند. تفاوت این گروه ها عمدتا در شکل ظاهری و مشخصات مکانیکی میلگرد خلاصه می شود.

میلگرد ساده (A1)

همانطور که در این مقاله اشاره شد، میلگرد ساده دارای سطحی کاملا صاف و بدون شیار است بدون برجستگی و آجی است. این میلگرد در بازار با نام استاندارد A1 شناخته می شود و مقاومت تسلیمی 2400 و مقاومت کششی 3600 برخوردار است. قیمت میلگرد ساده از سایر انواع آن ارزان تر است. از این نوع میلگرد که عموما به صورت کلاف عرضه می شود، به عنوان ماده اولیه مقاطعی چون سیم بکسل و سیم خاردار استفاده می شود. میلگرد ساده به دلیل اینکه مقدار پایینی کربن در ساختار خود دارد، سختی چندان بالایی ندارد و به راحتی شکل پذیر است. این محصول به عنوان الکترود در جوشکاری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

میلگرد آجدار (A2, A3, A4)

کمی قبل تر توضیح داده شد که اصطلاح آجدار به آن دسته از میلگردها اطلاق می شود که شیار یا برجستگی های طولی یا عرضی بروی سطح آنها حک شده است و قیمت میلگرد آجدار بالاتر است. این برجستگی ها که اصطلاحا آج نامیده می شود که برای درگیری هرچه بهتر بدنه میلگرد در بتن ایجاد شده ند. بر اساس شکل ظاهری میلگرد آجدار به دسته اصلی زیر تقسیم می شوند:

میلگرد آجدار مارپیچی (A2)

میلگرد آجدار مارپیچی  A2 از جنس فولاد تقریبا نرم ساخته شده و حالتی ترد و شکننده دارد. در شکل ظاهری این میلگرد، آج هایی به صورت مارپیچی و با زاویه ی ۴۵ درجه بروی سطح آن حک شده است. این مقطع که دارای آنالیز ۳۴۰ می باشد، جزء مقاطع نیمه سخت قرار می گیرد و نباید در جوشکاری از آن استفاده شود. میلگرد آجدار A2 در سایزهای 8 الی 40 میلی متر تولید می‌شود و با مقاومت تسلیم ۳۰۰۰ سانتی متر مربع و مقاومت کششی ۵۰۰۰ بر سانتی متر مربع اغلب در ساختمان سازی های سبک و خاموت زنی کاربرد دارد.

میلگرد آجدار جناقی (A3)

میلگرد آجدار جناقی A3 از فولاد خشک با درصد کربن بالاتری ساخته می شود و به همین دلیل جزء مقاطع بسیار ترد و شکننده قرار می گیرد. آج ها در این محصول به صورت ضدربدری (هفت و هشتی) بروی بدنه میلگرد حک می شوند. میلگرد آجدار A3 جزء مقاطع سخت قرار می گیرد و به میلگرد خشک معروف است، مقاومت کششی آن برابر با ۶۰۰۰ سانتی متر مربع و مقاومت تسلیمی آن 4000 سانتی متر مربع بوده و چون امکان تغییر شکل آن بسیار پایین است، به هیچ عنوان در جوشکاری و خم کاری استفاده نمی شود. کاربرد اصلی آن، استفاده به صورت طولی در فونداسیون ساختمان می باشد.

میلگرد آجدار مرکب (A4)

میلگرد آجدار مرکب A4  که با گرید ۵۰۰ و از فولاد و خنک کاری به روش ترمکس ساخته می شود از لحاظ شکل آج، تا حدودی شبیه میلگرد A3 بوده با این تفاوت که آج‌ها به صورت مارپیچی و جناقی و خلاف جهت یکدیگر در طول میلگرد قرار گرفته‌اند که از همین رو به این میلگردها، میلگرد آجدار مرکب می گویند. میلگرد آجدار مرکب A4 به شدت شکننده بوده و نباید برای خم کاری استفاده شود. با این وجود، با مقاومت تسلیمی ۵۰۰ سانتی متر مربع و مقاومت کششی 6500 سانتی متر مربع، جزء مقاطع سنگین و نسبتا گران قیمت ساختمانی به حساب می آید و قیمت میلگرد سنگین به مراتب بالاتر است و بیشتر برای آرماتوربندی سازه های سنگین استفاده می شود.

مهارکردن میلگرد

اگرچه میلگرد دارای دنده و شکل ماریچ مانندی (آج و شیار) است که آن را به صورت فیزیکی در بتن درگیر می کند، اما همچنان تحت تنش های زیاد میتواند از بتن بیرون کشیده شود، اتفاق فاجه باری که اغلب با ریزش سازه در مقیاس بزرگتر همراه است.

برای جلوگیری از چنین شکست و فروپاشی جبران ناپذیری، (روش اول) یا میلگردها را به صورت دسته های چندتایی، عمیقاً در بخش های ساختاری مجاور در کنار هم (40 تا 60 برابر قطر یک میلگرد) تعبیه می کنند که این کنارهم بودن میلگردها، اصطکاک را افزایش می دهد و باعث می شود میله را در جای خود قفل شود، (روش دوم) یا بخش انتهای میلگرد خم شده تا آن را در اطراف بتن و در بدنه سایر میلگردها قفل شود که در این حالت از مقاومت فشاری بالای بتن استفاده می کند و در جای خود محکم شده و بتن مسلح (آرمه) می شود.

 جک اکسیدی  

فولاد دارای ضریب انبساط حرارتی تقریباً برابر با بتن مدرن امروزه است که اگر اینطور نبود، به دلیل تنش های طولی و عمودی اضافی در دماهای متفاوت (آب هوایی) از دمای زمان تشکیل بتن، مشکلات بسیاری در ساختار ایجاد میشد. اما حتی با این وجود، شرایط آب هوایی گوناگون مشکلات وچالش های متفاوتی را بوجود می آورد.

میلگرد معمولی از فولاد ساخت نیافته و بدون پرایمر (لایه محافظ) ساخته شده است که آن را مستعد زنگ زدگی می کند. در حالت کلی پوشش بتن قادر است مقدار pH بالاتر از 12 را فراهم کند تا از واکنش خوردگی جلوگیری شود.

پوشش بتنی بسیار کم می تواند این محافظ را از طریق کربناته شدن از سطح و نفوذ نمک به خطر بیاندازد. پوشش بتنی بیش از حد نیز می تواند باعث ایجاد ترک های عریض شود که حفاظ های اطراف سازه را به خطر می اندازد. از آنجایی که زنگ حجم بیشتری نسبت به فولادی که از آن تشکیل شده است می گیرد، فشار داخلی شدیدی بر بتن اطراف ایجاد می کند که منجر به ترک خوردن، پوسته شدن و در نهایت شکست سازه می شود. این پدیده به جک اکسیدی معروف است.

این مشکل در جایی اتفاق می افتد که بتن در معرض آب نمک قرار می‌گیرد، مانند پل‌ها هنگام زمستان که نمک روی جاده‌ها پاشیده می‌شود یا در سازه هایی که در مجاورت آب دریا و اقیانوس قرار بگیرند. راه حل استفاده از میلگردهای با قابلیت مقاومت در برابر خوردگی کم کربن (استنلس استیل)، پوشش داده شده با اپوکسی یا میلگرد های گالوانیزه است که ممکن است هزینه اولیه بسیار بیشتری را برای پروژه به بار آورند، اما در طول عمر سازه به میزان قابل توجهی هزینه کمتری در برخواهند داشت.در حقیقت قیمت میلگرد های اپوکسی بالاتر است.

میلگردهای موجود در بازار عمدتا از جنس فولاد ضد زنگ یا کامپوزیت مشتمل بر الیاف شیشه، فیبر کربن یا الیاف بازیافتی هستند. میلگردهای فولاد کربنی نیز ممکن است در یک رزین اپوکسی که برای مقاومت در برابر اثرات خوردگی طراحی شده است، پوشش داده شوند، به ویژه هنگامی که در محیط های آب شور استفاده می شوند. در مورد میلگرد با پوشش اپوکسی، هنگام جابه جایی، ساخت و ساز، نصب و فرآیند جاگذاری در بتن دقت بیشتری می شود، زیرا هرگونه آسیب دیدگی یا خراش جزئی باعث کاهش مقاومت در برابر خوردگی میلگرد می شود. جالب است بدانید که میلگردهای پوشش‌دار اپوکسی آسیب‌دیده عملکرد بهتری نسبت به میلگردهای تقویت‌کننده بدون روکش از خود نشان داده‌اند. میلگردهای پوشش داده شده با اپوکسی  تا سالهای نه چندان دور به طور گسترده (خصوصا عرشه پل ها) مورد استفاده قرار میگرفتند اما به دلیل گزارش عملکرد ضعیف آنها از سال 2005 به تدریج با جایگزینی میلگرد فولادی ضد زنگ در بیشتر مناطق ممنوع و در نهایت کنار گذاشته شدند. امروزه قیمت میلگرد ضد زنگ رو به افزایش است.

مقاومت تسلیمی و کششی

قبل از خرید میلگرد و انتخاب گرید، درک تفاوت بین مقاومت تسلیم و مقاومت کششی برای ارزیابی گرید میلگرد مورد نیاز شما ضروری است. مقاومت تسلیم و مقاومت کششی به چه معناست؟

تسلیم، به معنای شروع شکستگی در بافت ماده است. «مقاومت تسلیم» (Yield Strength) یا «تنش تسلیم» (Yield Stress)، بیانگر مقدار تنشی است که میلگرد در آن شروع به تغییر شکل (حالت کشش آمده / حالت پلاستیک) می‌کند. تا قبل از این نقطه اگر فشار به میلگرد حذف شود، میلگرد دوباره به شکل اولیه خود باز خواهد گشت. اما اگر فشار از حد مقاومت تسلیم فراتر رود، میلگرد از نقطه تسلیم خود عبور کرده، تغییر شکل به صورت دائمی و غیر قابل بازگشت باقی خواهد ماند.

به طور خلاصه، مقاومت تسلیم حداکثر تنشی است که یک میلگرد می‌تواند تحمل کند و بیش از آن شروع به تغییر شکل دائمی می‌کند و قادر به بازگشت به ابعاد اولیه خود نیست. در حالی که مقاومت کششی (Tensile Strength) حداکثر تنش کششی است که پس از آن دیگر بافت میلگرد شکست می خورد و می شکند.

جمع بندی

جای تعجبی نیست که فولاد بعنوان یک فلز مستحکم و چند منظوره برای مدت زمان طولانی جزء بخش حیاتی صنعت ساخت و ساز، برای ساخت انواع مختلفی از محصولات بوده است. در سال های اخیر با توجه  به افزایش فشار تقاضای بازار بر روی محصولاتی که علاوه بر عمر طولانی تر، بتوانند به محیط زیست نیز آسیب کمتری بزنند، نقش فولاد در تولید محصولات گوناگون بیش از پیش برجسته شده و نقش یک بازیگر مهم در صنعت ساخت و ساز را برعهده گرفته است، زیرا اولا فولاد یک فلز پایدار با عمری فوق العاده است، ثانیا قابلیت بازیافت به طور نامحدود را دارد بدون اینکه خواص اصلی خود را از دست بدهد و از همه مهمتر اینکه با پیشرفت فن آوری، همواره روش های تولید نوینی با حداقل آسیب به محیط زیست را تجربه کرده است.اما در این میان قیمت میلگرد و سایر مقاطع فولادی اولین فاکتور در میزان استفاده گسترده از این محصولات است.

با این وجود، افزایش هزینه و بالا رفتن قیمتها . افزایش قیمت میلگرد، نقش فولاد را به عنوان عنصر اصلی و مستقیم ساخت و ساز کم رنگ کرده است اما میلگرد فولادی، یکی از مقاطع پرکاربردی است که محبوبیت فزاینده ای را به دست آورده است. میلگرد فولادی از زمانی که برای اولین بار طراحی شد راه زیادی را پیموده است و اکنون به یک انتخاب محبوب در بسیاری از صنایع تبدیل شده است. این محصول با گرید های مختلف و با توجه به ترکیبات گوناگون و عناصر اضافی موجود در آن، کارهای توانایی های گوناگونی دارد. به طور مثال می تواند تا صد سال بدون از دست دادن خواص اصلی خود دوام بیاورد یا توانایی مقاومت در برابر محیط های شیمیایی و رطوبت را دارد بطوریکه هیچ تاثیری روی آن نداشته باشد یا بطور مثال میلگرد فولادی آلیاژی و تقویت شده با وزن سبک تر خود توسط کارگران راحت تر حمل می شود و مهندسان اجرا می توانند آن را بسیار راحت تر نصب کنند. میلگرد فولادی تقویت شده در مقایسه با بسیاری از مقاطع دیگر همچون فولاد معمولی، مقاومت خمشی بالاتری دارد. این بدان معناست که حداکثر مقاومت خمشی فولاد تقویت شده بیشتر از فولاد معمولی است. این تنوع انواع میلگرد های فولادی است که آن را به نام صنعت ساخت و ساز گره زده است.